ସାମନ୍ତ ସ୍ମରଣେ (୨୦)

ତଥାପି ଯେତେବେଳେ ସାମନ୍ତଙ୍କର ପ୍ରଫେସର ଯୋଗେଶଚନ୍ଦ୍ର ରାୟଙ୍କ ସହିତ ଭେଟହେଲା,ତାଙ୍କ ସହିତ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ତାଙ୍କର ବନ୍ଧୁମାନେ ସାମନ୍ତଙ୍କ ଗଣିତ ଜ୍ୟୋତିଷକୁ ସନ୍ଦେହ ଆଖିରେ ଦେଖି ,ସାମନ୍ତ ଛଳନା କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି ଭାବିଲେ।
ସେଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟା ସମୟ ଥିଲା।ମଙ୍ଗଳ ଓ ଶୁକ୍ର ଗ୍ରହ ପଶ୍ଚିମ ଆକାଶରେ ପରସ୍ପର ଠାରୁ ୬ ଡିଗ୍ରୀ ଦୂରରେ ଥିଲେ।ଗ୍ରହଦ୍ବୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରକୃତ ଦୂରତ୍ବ ମାପି ଦେଖାଇବାକୁ ସେମାନେ ସାମନ୍ତଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କଲେ।ସାମନ୍ତ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଗୋଟିଏ ୪୨ ଆଙ୍ଗୁଳ ଲମ୍ବ କାଠିରେ ତାଙ୍କର ଶଙ୍କୁ ଯନ୍ତ୍ରଟିଏ ନିର୍ମାଣ କରିଦେଲେ ଓ ସାଢେ ୪ ଆଙ୍ଗୁଳ ଲମ୍ବର ଖଣ୍ଡିଏ ଛେଦନକାରୀ କାଠି ଶେଷ ଆଡକୁ ସଂଲଗ୍ନ କରିଦେଲେ।ତ୍ରିକୋଣମିତିର ଜ୍ୟା ଫର୍ମୁଲା ଆଦି ତାଙ୍କର ସବୁ ମୁଖସ୍ଥ ଥିଲା।ଅଚିରେ ଗ୍ରହ ଦୁଇଟିର ଦୂରତା ସେ ନିର୍ଭୁଲ ଭାବରେ ମାପି ଦେଇଥିଲେ।

ସେତେବେଳେ ସେ ପ୍ରଫେସର ରାୟଙ୍କ ପାଖରେ ଦୂରବୀକ୍ଷଣ ଯନ୍ତ୍ରଟିଏ ଦେଖି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯାଇଥିଲେ।ଦୂରବୀକ୍ଷଣ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ଗ୍ରହମାନଙ୍କୁ ଦେଖାଇବାପାଇଁ ସେ ପ୍ରଫେସର ରାୟଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ।ଦୂରବୀକ୍ଷଣ ଯନ୍ତ୍ରଟି ଛୋଟ ଥିଲେମଧ୍ୟ ତାଦ୍ବାରା ସେ ଚନ୍ଦ୍ରର ବିଭିନ୍ନ ଓ ବିଚିତ୍ର ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାରେ ମଗ୍ନ ହୋଇଯାଇଥିଲେ।ଯନ୍ତ୍ରର ଆୟତ୍ତନ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଶକ୍ତି ବିଷୟରେ ସେ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଫେସର ରାୟଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ ସେତେବେଳେ ପ୍ରଫେସର ରାୟ କହିଲେ”ଆପଣ ନିଜେ କରି ଦେଖନ୍ତୁ।” ସାମନ୍ତଙ୍କ ଦ୍ବାରା ତାହା ମଧ୍ୟ ସମ୍ଭବ ହୋଇଥିଲା।”ଦେଖ ଯନ୍ତ୍ରଟି ଶହେଗୁଣ ଆୟତ୍ତନ ବୃଦ୍ଧିକଲା” ବୋଲି ସାମନ୍ତ ଯେତେବେଳେ କହିଲେ,ପ୍ରଫେସର ରାୟ, ସାମନ୍ତଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ପନ୍ନ ମତିତା ଦେଖି ସତରେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ଯାଇ ଥିଲେ।ଏହାପରେ ସାମନ୍ତ ଦୂରବୀକ୍ଷଣ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ଚନ୍ଦ୍ରର ବ୍ୟାସ ମାପିଥିଲେ ଏବଂ ଆଗରୁ ନିଜେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିଥିବା ବ୍ୟାସ ସହିତ ତୁଳନା କରିଥିଲେ।ଏହାପରେ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ସେ ବୃହସ୍ପତି ଗ୍ରହକୁ ଭଲ ଭାବରେ ଦେଖିଥିଲେ।
ବଡ ଅବସୋସ ସହିତ କହିଥିଲେ “ଆହା ଆଗରୁ, ଗବେଷଣା ସମୟରେ ମୁଁ ହେଲେ ଏପରି ଯନ୍ତ୍ରଟିଏ ପାଇଥାନ୍ତି !”
କ୍ରମଶଃ……..