ସାମନ୍ତ ସ୍ମରଣେ (୨)

ସାମନ୍ତ ସ୍ମରଣେ
………..୨…………..
ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର
……………………………
ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ରେଓ୍ବା ନାମରେ ଏକ ରାଜ୍ୟଥିଲା,ଯେଉଁଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ରାଜାମାନେ ରାଜତ୍ବ କରୁଥିଲେ।ସେମାନେ ବଘେଲ୍ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ ଥିଲେ।ସେହି ବଘେଲ ବଂଶର ରାଜା ମୋହନ ରାଜସିଂହଙ୍କର ତିନୋଟି ପୁତ୍ର ଥିଲେ।ଜ୍ୟେଷ୍ଠପୁତ୍ର ରାଜସିଂହାସନରେ ଅଭିଷିକ୍ତ ହେବାପରେ,ସାନ ଦୁଇଭାଇ ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ସିଂହ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ସିଂହ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ରାଜ୍ୟ ସ୍ଥାପନକରି ସୁଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଉଦ୍ଦ୍ୟେଶ୍ୟରେ ବାହାରି ପଡିଲେ।କାଳକ୍ରମେ ସେମାନେ ଓଡିଶାରେ ବାଣପୁର ରାଜାଙ୍କ ସହିତ ବଂଧୁତା ସ୍ଥାପନକରି ,ବଣ ପାହାଡ ଅଧ୍ୟୁଷିତ କେତେକ କ୍ଷୁଦ୍ରରାଜ୍ୟ ଜୟକରି ନୟାଗଡ ନିକଟରେ ରଳବ ନାମକ ଗଡ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ।ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ନବଦୁର୍ଗ ବା ନୟାଗଡ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି ସାନଭାଇ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ଙ୍କୁ ଅଷ୍ଟଦୁର୍ଗ ବା ଆଠଗଡର ରାଜାଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କଲେ।
ଏହି ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ସିଂହଙ୍କର ଦାୟାଦ ଯଦୁନାଥ ମଙ୍ଗରାଜ ୧୫୯୯ ମସିହାରେ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ ପଡାକୁ ଜୟକରି ଖଣ୍ଡପଡା ରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ।ସାମନ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଏହି ବଘେଲ୍ ବଂଶର ସପ୍ତମ ରାଜା ନୃସିଂହ ଭ୍ରମରବରଙ୍କର ଷଷ୍ଠ ପୁତ୍ର ଶ୍ୟାମବନ୍ଧୁ ସିଂହ ଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ପୁତ୍ର ଥିଲେ।ପିତା ଶ୍ୟାମବନ୍ଧୁ ଦେବୋପମ ଚରିତ୍ରର ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ।ଖଣ୍ଡପଡାରେ ଘରେ ଘରେ ସେ ବନ୍ଧୁସଆନ୍ତ ନାମରେ ପରିଚିତ ଥିଲେ।
ସାମନ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖରଙ୍କ ଜ୍ୟେଷ୍ଠପୁତ୍ର କବି ପୀତବାସ ସିଂହସାମନ୍ତ ନିଜ କୁଳ ବିଷୟରେ ବର୍ଣନା କରିବାକୁଯାଇ ଲେଖିଛନ୍ତି—–
ଅନଘ ବଘେଲ କୁଳେ,ବେନିବୀର ଉପୁଜିଲେ
ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି,ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ସିଂହ ସେହି ଦୁର୍ଗଦରୀ ଆଚରିଲେ।
ଚଣ୍ଡିକା ଚିତ୍ତ ତୋଷିଲେ,ରାଜ ଆସନେ ବସିଲେ,
ପ୍ରଖର ଖଡଗ ନଖର ଆଘାତେ ବଇରୀ ବ୍ୟାଘ୍ର ନାଶିଲେ।
ସାନ ଗଲେ ଅଷ୍ଟଦୁର୍ଗ,ଆନ ଗଲେ ନବଦୁର୍ଗ,
ଗିରି ପାଚେରୀ ଘେରିବାରୁ ଅରୀରେ ଅତି ଦୁର୍ମମ ଯା ମାର୍ଗ।
ସେ ବଂଶେ ବହୁ ତନୂଜ,ମହାବଳ କୀର୍ତ୍ତି ତେଜ,
ପହିଲେ ଖଣ୍ଡପତନରେ ରହିଲେ ଯଦୁନାଥ ମଙ୍ଗରାଜ।

• କ୍ରମଶଃ———–